
Tapu iptali ve tescil davaları, kanunsuz ve usule aykırı biçimde düzenlendiği iddiası bulunan tapu kayıtlarının tekrardan hukuk ile gerçek durumuna uygun hale getirilmesi için açılan davalara tapu iptali davası adı verilir.Kanunda belirlenen hususlardan meydana gelmeyen tapuya yapılan kaydın hukuka uygun hale getirilmesi davanın içeriğini kapsar.
Tapu İptali ve Tescil Davasını Kim Kime Açabilir?
Hukuksuz biçimde yapılan tapu sicil kayıtlarından kaynaklı hak kayıpları yaşayan kişiler bu davayı açabilir. Davanın konusu olan taşınmaz mirastan kaynaklı olarak ortadaysa bu davayı tüm mirasçılar açabilir. Davanın davalısı yolsuz tescil işlemiyle taşınmazın mülkiyetini alan kişidir.
Tapu İptali ve Tescil Davası Nasıl Açılır?
Taşınmazlar ile alakalı tüm davalar taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemede açılır. Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Dava Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Taşınmazın değeri, büyüklüğü, vasfı dava sürecinde önem taşır. Dava dilekçesinde taşınmazın arazideki durumu, detay bilgileri ve olayın detayları ile hukuka aykırılığı anlatılmalıdır.
Tapu İptali ve Tescil Davaları Hangi Durumda Açılır?
Muris Muvazaası Sebebiyle Açılabilecek Tapu İptali ve Tescil Davası
Muris muvazaası, mirasından mal kaçırma halinde açılabilecek davalara verilmiş genel bir isimdir. Mirasını bırakacak olan kişi mirasçılarından ya da mirasçısından malını kaçırmak adına mallarını bir başkasına devir yapmışsa, mal kaçırma ile alakalı hükümler dikkate alınarak dava açılır.
Aile Konutu Şerhi SebebiyleTapu İptali ve Tescil Davası
Medeni Kanunun194/1. Maddesi gereğince eşlerden herhangi bir tanesinin açık şekilde rızası alınmadan aile konutunun 3.kişiye devir yapılmamalı ve taşınmaz üstünde 3.kişi faydasına sınırlı ayni haklarda tesis edilmemelidir.
Aile konutun sağlamış olduğu korumadan faydalanmak isteyen eş taşınmaza tapu müdürlüğüne giderek aile konutu şerhi konulmasını talep edebilir. Bu şerh sayesinde taşınmazın üstünde eşin rızası olmadan yapılacak devir işlemlerin hepsi geçersiz kılınır.
Tapu kütüğünde şerh bulunmuyorsa devir işlemi yapılan kişi iyi niyetliyse kanun 3.kişininde hakkını korur. Üstünde konut şerhi bulunmayan taşınmazı satın alan kişi aile konutu olduğunu bilmeden aldıysa tapuya güven ilkesinden faydalanır. Tapuda aile şerhi olmadığını ve aile konutu olduğunu bilerek satın alan kişi iyi niyetli olmadığından durumun kabulü mümkün olmaz. Eş bu durumda aile konutu şerhi tapu iptali ve tescil davası açabilir.
Vekaletin Kötüye Kullanımına BağlıTapu İptali ve Tescil Davası
Vekaletin kötüye kullanımından kaynaklı tapuda bulunan bir hakkın ihlal edilmesinden dolayı açılan davayla haksız durum ortadan kaldırılır. Vekalet alan kişi vekaleti veren kişiyle arasında yaptığı sözleşme dahilinde işlem yapmalıdır.
Ortada bir vekalet sözleşmesi bulunuyorsa işin niteliği dışına çıkmadan hareket edilmeli ve işin niteliği dahilinde sözleşme şartlarının belirlenmesi yapılmalıdır. Vekaleti bulunanın taşınmaz ile alakalı satış işleminde istediği bedelle satış yapabilmesi konusunda yetkisinin bulunması, satış yapacağının belirtmesi, vekaleti bulunan kişiye dürüstlük kuralını, özen borcunu ve sadakat borcunu göz ardı ederek işlem yapma hakkı vermez.
Vekil olan kişi hukuka aykırı biçimde işlem ve eylemiyle vekaleti veren kişinin taşınmazını devir aldığından haberdar olan alıcı aleyhine de tapu iptali ve tescili davası açılır. Vekil ile arasında sözleşme yapan alıcı iyi niyet taşıyorsa, vekilin görevini tamamen kötüye kullandığını bilmiyorsa, gerekli özeni göstermesine halinde bile kötü niyeti bilme şansı bulunmuyorsa vekille yapılan sözleşme geçerli olur.
Hukuki Açıdan Fiil Ehliyetinin Olmamasından Dolayı AçılanTapu İptali ve Tescil Davası
Tapu kayıtları üzerinde mülkiyete ait işlemler yapılacağı zaman, işlemi yapan kişi ya da kişilerinayırt edebilme gücüne ve fiil ehliyet durumuna sahip olması gerekir. Tapu işlemi yapacak kişi 18 yaşını doldurmamışsa, uyuşturucu ve alkol etkisinden kaynaklı kendi değilse, yaşlılıktan kaynaklı akli kontrolü bulunmuyorsa, akli açıdan zayıfsa fiil ehliyeti ile ayırt etme gücüne sahip değilse tapuda yapacağı işlemler geçersiz sayılır. Yapılan işlemler yolsuz tescil şeklinde karşımıza çıkar. Hukuki açıdan ehliyeti bulunmayan kişilerin yapacağı tapu işlemleri için tapu iptali ve tescili davası açılır. Kişilerin fiil ehliyeti ile ayırt etme gücü konusunda mahkeme tıbbi araştırmalarda isteyebilir.
Olağanüstü Kazandırıcı ZamanaşımınaBağlı ve Hazineye Karşı Tapu Davası
Tapuda herhangi bir kaydı bulunmayan taşınmazın 20 sene süresinde bir kişiye ait olması sonucunda ve bu zaman diliminde kişiye mülkiyet durumu konusunda itirazda bulunulmaması durumunda kişi taşınmazın maliki haline gelir. Yalnız bu sürenin sonunda mülkiyet durumu kendiliğinde hızlıca kazanılmaz. Tapu tescil davası açılması gerekir. Olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı tapu iptal ve tescil davalarında önemli olan detay hazineye karşı açılacak tapu iptali ve tescil davasıdır.
Medeni Kanunu’nun 713. Maddesi gereğince olağanüstü kazandırıcı bir durum halinde mülkiyetin elde edilmesi durumu için düzenlenmiştir. Tapu kayıtlarında 20 sene boyunca bulunmayan taşınmaz bir kişinin kullanımındaysa, bu süre zarfında maliki gibi davranırsa, bu duruma herhangi bir dava ya da itiraz yoksa taşınmazın mülkiyetini olağanüstü olarak kazanır.
Bunun içinde tapu iptal ve tescil davası açmalıdır. Olağanüstü zamanaşımıyla taşınmaz kazanıldığında tescilinin yapılması adına tapu tescil davası Devlet’e yani hazineye karşı açılır. Devletin tasarruf ve hükmü altında bulunan tapusu olmayan yerler dahil zamanaşımıyla kazanılmamaktadır.
Özel mülkiyet hakkına kapalıdır. Yalnız Kadastro Kanunu’na göre her alanda uygulanabilen özel bir hüküm bulunur. Bu hüküm gereğince kişi devletin arazilerinin herhangi bir yerinde ihya ve imar yaparak taşınmazı kullanılabilir hale getirdiğinde ve taşınmazın 20 sene süresince zilyetliğini taşımışsa zamanaşımı davasıyla mülkiyetini alabilir.
Tapu İptal ve Tescil Davaları Ne Kadar Sürer?
Davanın ne kadar süreceği konusu belirsizidir. Davada, davacı ile davalının genel durumu, olayların özellikleri, tanıklar, bilirkişi işlemleri, mahkemelerin durumu, taşınmaz ile alakalı bekletici haller, mahkeme kararına verilecek itiraz durumları davanın süresini olumlu yahut olumsuz etkileyebilir. Delillerin toplanması adına kamu kurumlarına gönderilen yazılar, yapılan keşif çalışmaları da davanın uzamasını sağlar.
Tapu İptal ve Tescil Davalarında Masraflar
Davanın konusuna göre nisbi harç uygulaması vardır. Yani taşınmazın bedeline bağlı olarak harcın tutarında değişkenlik olur. Mahkemeden kişi adli anlamda destek talep ederek yargılama sonrasına bırakılmasını da isteyebilir. Davanın değeri, bilirkişi, tanık, tebligat sayısı ve avukat ücreti davanın masraflarını arttırır.
Zamanaşımı Süresi
Bu davalar ayni hak davaları içerisinde olduğundan dolayı zamanaşımına tabi değildir. Dava açabilme hakkı bulunan kişi istediği bir zaman bu davalardan herhangi bir tanesini açabilir. Mülkiyet hakkı zamanaşımına uğramaz.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Tapu iptali ve tescili davalarında Asliye Hukuk Mahkemesi görev alır. Yetkili kıllanan mahkeme taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemedir. Taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkili ve görevlidir. Zaten bu davaların yetkili ve görevli olan mahkemede açılması gerekir aksi olan durumlarda dava reddedilir. Güncel tüm içeriklerimize ulaşabilmek için Google aracını kullanabilirsiniz.