Nişanın Bozulması Nedeniyle Tazminat

Nişanın bozulması nedeniyle tazminat hakkında bilgilendirmeler yapacağız. Erkek ve kadının birbirleri ile evlenmek adına attıkları adımın ilk sürecine nişanlanma denir. Nişan karşılıklı iki kişinin birbirine verdiği evlenme vaadidir. Türk Medeni Kanunu’nun 118.maddesinde nişanlılığa yer verilmiştir.

• “Nişanlanma evlenme vaadiyle olur.”

Bu kanun gereğince nişan eyleminin bozulmasından sonra meydana gelebilecek olan birtakımsıkıntılarında neler olabileceği ve sıkıntıların sonucunda neler meydana gelebileceği düzenlenmiştir. Bunun nedeni iki tarafın arasındaki yapılan nişanın bozulması nedeniyle tarafları manevi ve ekonomik kayıpların yaşama ihtimalidir. Türk Medeni Kanunu’nun 120 ve 121.maddesinde nişanın bozulmasından sonra manevi ve maddi tazminatdurumu düzenlenmiştir.

Nişanın Bozulması Nedeniyle Tazminat Davası

Nişanın bir tarafın kusuruyla bozulmasından dolayı diğer taraf hem manevi hem de maddi açıdan sıkıntıya girer. Ayrıca sıkıntıya düşen taraf manevi açıdan da çöküş yaşar. Bundan dolayı Medeni Kanun gereğince nişanın bozulması sonucunda taraflara manevi ve maddi tazminat davası açılma hakkı tanınmıştır. Nişanlanma sonucunda kişiler evlenmeye kesinlikle zorlanamaz ve nişanlanma sonucunda mutlak evlilik yapılacak diye bir durum söz konusu olamaz. Taraflardan herhangi biri ya da anlaşma sağlayarak istedikleri zaman nişanı sona erdirebilirler. Nişanlılardan herhangi bir tanesi haksız bir nedenle nişanı sonlandırdıysa, zarar görmüş olan taraf maddi ve manevi isteme hakkına sahiptir.

Manevi Tazminat

Nişanın sonlanmasından sonra manevi tazminat isteyebilmek adına aşağıdaki şartların varlığı gerekir.

1. Nişanın tek tarafın istememesi sonucunda sona ermesi gerekir. Nişan bozulmasında ön koşuldur.
2. Nişanı bozan kişide kusur olması önemlidir.
3. Nişan bozulması sonucunda kişilik hakları konusunda ihlal gerekir.
4. Nişanından bozulmasından dolayı karşı tarafın itibarında ve onurunda zedelenme meydana gelmelidir.
5. Zarar ve kusur arasında illiyet bağı oluşmalıdır. Manevi tazminat davasının açılması sadece nişanlı lanlar arasında açılabilmektedir.
6. Nişanın sonlanmasından sonra tazminat talebinde bulunan kişinin kusuru bulunmamalı yahut diğer taraf göre daha az kusurlu olmalıdır.

Baba ve anneler manevi tazminat davası talebinde bulunamaz. Manevi tazminat isteyebilme hakkı kişilere sıkı sıkı bağlı olan haklar olduğunda kısıtlılar ve küçük yasal temsilcilerinin izinlerine ihtiyaç olmadan dava açabilirler. Manevi tazminat uygun olan miktarlarda para şeklinde takdir edilir. Bundan dolayı açılacak tazminat davasının zamanaşımı bulunur ve bu süre 1 senedir. Nişanın bozulmasından sonra süre hızlıca işlemeye başlar. İki tarafın kültürel, sosyal ve ekonomik durumlarına göre miktar konusunda belirlemeler yapılır. Nişanlıların taraflarından herhangi bir tanesinin ölümü nedeniyle tazminat davasının açılabilme hakkı mirasçılara doğmaz.

Maddi Tazminat

Nişan eyleminin tek tarafın kusuru sonucunda bulunması durumunda, kusursuz yahut az kusurlu olan nişanlının, baba ve annesinin veya baba ve annesi gibi olanların uğradıkları maddi zararları karşılamak adına kusuru bulunan nişanlının ödeme yapması gereken para maddi tazminattır.

1. Maddi tazminat talebinde bulunabilmek adına ilk önce iki tarafın arasında geçerli olan nişan sözleşmesinin varlığı bulunmalıdır. İki tarafın arasında var olan ve geçerli sayılan nişanlılığın kesinlikle sona ermesinin mevcut olması önemlidir.
2. Nişanın bozulması sonucunda dava açılacak olan tarafın nişanın bozulmasında haklı bir sebebi olmaması, nişan bozma konusunda kusurunun olması gerekir. Nişan bozulmasında haklı şekilde gösterilecek olan davranışlar; hareket sayılacak olan davranışlar, sadakatsizlik, kıskançlık ve kumar gibi alışkanlıkların olmasıdır.
3. Maddi zarar şeklinde talep edilecek olanlar nişanlık dönemi içerisinde evlilik yapma maksadıyla yapılan harcamalar, maddi fedakarlıklar, gelinlik, nişan giderleri, davetiye tarzı giderlerdir. Bunun yanı sıra nişan merasimi için yapılan tüm harcamalarda maddi zarar niteliği taşır. Maddi tazminat talebinde bulunan kişilerevlenme olacağı inancı taşıyarak harcama yapmış olması gerekir.

Maddi tazminat ödeme miktarına, tüm giderleri hâkim göz önüne alarak uygun şekilde karar verir. Kusurlu sayılan kişinin baba ve annesine karşı tazminat davası açılması mümkün olmaz. Nişan bozulması sebebiyle kusurlu olan taraf kişinin babası, annesi yahut onların tarzında davranış sergileyen kişiler maddi anlamda zarara uğramışsa tazminat davası açabilir. Nişanı bozulan kişi küçük yaştaysa yasal temsilcileri tarafından dava temsil edilir. Nişanlılardan herhangi bir tanesinin ölmesi ya da tarafların anlaşma sağlayarak haklı nedenlerle nişanı bozmaları halinde nişanın bozulmasında haksızlık veya kusur teşkil edecek durum bulunmaz. Manevi ve maddi tazminat taleplerin nişanın bozulması sonucunda açılmış olan davada, davacı davası için öne sürdüğü sorunları ispatlamak zorundadır. İspat yapmayan davacının açtığı dava red edilir. Bundan dolayı nişanın bozulması sonucunda dava açan kişi;

• Nişandan haklı bir neden bulunmadan dönüldüğünü
• Tarafların arasında geçerli sayılan nişanlılığın olduğuna
• Nişanın bozulmasında maddi açıdan zararın meydana gelmesi ve maddi oluşan zararın ispatı gerekir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Nişan bozulmasından kaynaklanan manevi ve maddi tazminat davalarında görev alan mahkeme Aile Mahkemesidir. Tarafından arasındaki bulunan nişanlılık bağının doğması Aile Hukuku’nu ilgilendirir. Aile Mahkemelerinin olmadığı yerlerde görevli Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Bu tarz davalarda yetkili olan mahkeme Hukuk Muhakemeleri kanunu gereğince genel yetkili mahkemelerdir. Davanın özel yetkiliolan mahkemelerde açılması şartı bulunmaz. Bundan dolayı dava davalının ikametgâh adresine açılmalıdır.

Hediyelerin Geriye Verilmesi

Nişanlı kişiler nişanlılık dönemi içinde birbirlerine almışsa hediyeleri isteme hakkına sahiptir. Nişan öncesinde verilmiş olan hediyeler nişanlılık süreci içerisinde verilmiş hediye olarak kabul görmese de nişanlanmayla verildiği zaman nişan hediyesi şeklinde kabul görür. Alışılanın dışında altın ya da değerli olan hediyeler içinde bu durum söz konusudur. Nişanlanan kişinin elbisesi ya da küçük hediyeleri için geçerli değildir. Verilmiş olan hediyeler nişan hediyeleri şeklinde verilmelidir. Nişan hediyesi olarak verilen hediyelerin dava sürecinde ispatı gerekir. Ayrıcadavada hediyenin karşı tarafta bulunması şartı gereklidir.

Nişanlı kişilerin alışılanların dışında aldıkları hediyelerin geriye talep edilmesi konusunda baba ve annelerde istekte bulunabilir. Hediyeleri aynen iade edilmesi mümkün değilse, maddi anlamdaki değeri talep edilebilir. Hediyelerin geri verilmesi konusundaki davada da zamanaşımı süresi nişanın bozulmasından itibaren 1 senedir. Google ile sitemize ulaşabilirsiniz.