KAMULAŞTIRMA NEDİR ?

Kamulaştırma Nedir ile alakalı içeriğimize hoş geldiniz. Kamulaştırma, özel mülk olan taşınmaz veya taşınmazlara devlete kuruluşların yahut kurumların kamu yararı gözetilerek el koymasıdır. Bu durum niteliğinden kaynaklı olarak mülkiyet hakkına sınırlandırma getirir. Kamulaştırma işleminde söz konusu taşınmaz mallardır. İdareler sadece özel kişilerin taşınmaz malları konusunda kamulaştırma yapabilir. İdareler başka bir idareye ait olan taşınmazları kamulaştırma yapamaz. Anayasanın 46.maddesi dikkate alınarak yapılması gerekir.

Kamulaştırmanın Nedir ve Şartları

• Kamulaştırma işlemi kamu tüzel kişileri yani yetkili idare tarafından yapılmalıdır.
• Kamulaştırmanın amacı tamamen kamu yararına olmalıdır.
• Kamulaştırma konu olan taşınmaz maldır.
• Kamulaştırılacak olan taşınmazın bedeli peşin şekilde ödenir.
• Kamulaştırma yapılırken nasıl bir yol izleneceği yasa detaylı şekilde belirtilmiştir.

Kamu Yararı Gözetilerek Nasıl Karar Verilir?

Kamulaştırma Kanunun 5.maddesinde taşınmazın kamu yarına uygunluğu konusunda kararı kamu kurumları ve kamu idareleri veri diye belirtilmiştir. Kamu yararına uygun olup olmadığı konusunda karar kanunda belirlenen kurumlarca verilmelidir. Karar verebilecek olan tüzel kişiler;

• Belediye faydasına belediye encümenleri
• İl Özel İdareler
• Köy ihtiyar heyeti
• Devlet faydasını gözeterek İl İdare Kurulu
• Yükseköğretim Kurulu
• Türkiye Radyo ve Televizyon Kurulu
• İlçe İdare Kurulu
• Bakanlar Kurulu
• Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu

Kamu Yararının Kararını Onaylama Yetkisi Olan Merciler

• İl sınırları içerisinde köy ile belediyeler yararına ihtiyar kurulu kararları, belediye encümen kararları vali tarafından onaylanır.
• İlçe idare kurulu, il idare kurulu kararları vali tarafından onaylanır.
• Üniversite için alınan kararlar rektör tarafından onaylanır.
• Yükseköğretim kurulunun aldığı kararlar genel müdür tarafından onaylanır.
• Kamu kurum yönetim kurumlarınca alınan kararlar Bakanlık tarafından onaylanır.
• Yetkili idare organlarının aldığı kararlar Bakanlık tarafından onaylanır.
• Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu için alınmış olan kararlar Yüksek Kurum Başkanınca onaylanır.
• Bakanlıklar ile Cumhurbaşkanı tarafından alınmış kararların ayriyeten onaylanması gerekmez.

Kamulaştırmadan Önce Yapılacak İşlemler

• Kamulaştırma işlemleri uygulayacak olan idare, öncelikli olarak kamulaştırma yolunun üstünde irtifak hakkı olacak taşınmazın sınırını, cinsini ve yüzölçümünün planını çıkartır.
• Taşınmazın sahibinin ya da sahiplerinin tapuda kaydı bulunmuyorsa, elinde kaydı olanların adreslerini, nüfus bilgilerini, vergi detaylarını, tapu detaylarını tespit ettirir.
• Tapunun sahibi ölmüşse mirasçıları tespit edilir.
• Kamu idaresince taşınmaza ait olan vergi ve diğer beyanlarının bulunmaması halinde bunlar ilgili vergi dairesinden istenir.

Kamulaştırma Nedir ve Tapu Siciline Şerh

Kamu idaresi yukarıdaki detaylı incelemeleri yaptıktan sonra, kamulaştırılacak olan taşınmaza şerh koyulması adına tapu müdürlüğüne bildirim yapar. Bildirim yapılmasından sonra tapu kütüğünde yapılan değişimler idareye bildirilir. Kamulaştırma şerhi yalnızca kamulaştırma kararının alınmasından sonra tapu sicilinin üzerine konulur. Öncesinde işlemin yapılması mümkün değildir.

Tapu Kütüğünde Şerhin Kaldırılması

Kamulaştırma yapan kamu idaresinin 6 aylık süre zarfında mahkemeye dava açımı yaparak tescil ve tespit isteğinde bulunduğunu gösteren belgeyi tapu idaresine verme zorunluluğu bulunur. Taşınmazın bulunduğu yerdeki vergi dairesi bu aşamada ilgili olan makamdır. Belgenin alınarak ibraz edilmesinden sonra şerh ortadan kalkar. Talebe rağmen şerhi ortadan kaldırmayan idareye kişilerin dava açma hakları saklıdır.

Kamulaştırmada Satın Alma

Kamu idaresi tapu üzerinde kayıtlı olan taşınmazlar konusunda yapacağı kamulaştırma içim ilk önce satın alma usulünü uygulamalıdır. Bu uygulama yasal zorunluluktur. Satın alma usulü uygulaması yapılmadan tescil ve tespit davası açılamaz. İdare satın alma usulünü uygulamadan dava açımı yaparsa, malik satın alma usulünü yapmadığını ileri sürerek davanın reddini sağlayabilir. İdare ve malik arasında gerekli anlaşma yapılırsa, kamulaştırma satın alma usulü uygulanmış olur.

Tapusu olmayan taşınmazın ve tapusu olan taşınmazın mülkiyet ihtilaflı durumda, satın alma usulü uygulaması kamulaştırma işlemiyle yapılamaz. Bu tarz durumlarda idare tarafından bedel tespiti ile tescil davalarının açılarak kamulaştırma yapılması gerekir.

Taşınmaz Sahibinin Kamu idaresi Tarafından Davet Edilmesi

Komisyon tarafından tahmini olarak bedeli belirlenmiş olan taşınmazın sahibi uzlaşmaya uzlaşma komisyonunca davet edilir. Uzlaşmanın davetinin amacı, kamulaştırma işlemlerini mahkemeye götürmeden bitirmektir. İşlemi yapan kurum taşınmazın sahibini ya da sahiplerini uzlaşmaya çağırması, uzlaşmaya varılmadığında dava açabilme hakkını elinde bulundurur. Bu durum dava şartı şeklinde düzenlemeye alınmıştır. Kamu idaresinin dava açabilmesi için bu şartın oluşması gerekir.

Uzlaştırma Komisyonun Görevleri

Kamulaştırma yapılacak olan taşınmaz sahibi ya da sahipleri kendilerine gönderilmiş olan davet tebliğinden sonraki 15 günlük sürede idareye başvurarak anlaşma konusunda görüşme talebinde bulunabilir. Komisyon tarafında belirlenmiş olan tarihte tarafların arasında kamulaştırma işlemine konu olan devir bedel tutarında anlaşma sağlamak yahut trampa aracılığıyla idarenin adına kayıtlı olan farklı taşınmazla değişim yapabilmek için görüşme sağlanır. İki tarafın kıymet takdir komisyonunca belirlenmiş bedeli geçmeyecek şekilde devir bedel tutarında anlaşma sağlamsı ya da idare adına kayıtlı farklı taşınmazla anlaşmasından sonra tutanak düzenlenir. Anlaşma sağlanan malın konusu, bedel tutarı anlaşmaya eklenir. Taşınmazın sahip veya sahipleri, uzlaşma komisyon üyeleri tarafından anlaşma imzalanır. Yapılan anlaş tutağının tarihinden itibaren 45 gün içerisinde idare tarafınca bedel ödemeye hazır hale getirilmelidir. Taşınmazın sahibi veya sahipleri idarenin adına tapu dairesinde ferağ işlemi yapar. Ardından kamulaştırma için belirlenen tutar idare tarafından ödenir. Yapılan ferağ işlemlerinin masrafları ve harç tutarlarını kamu idaresi öder.

Taşınmazın Tescili ve Kamulaştırma Bedel Tespiti Davası Hangi Mahkemece Görülmektedir?

Kamulaştırma işlemlerinin satın alma usulü dikkate alınarak yapılmaması durumunda idare, toparladığı belge ve bilgiler dahilinde, kıymet takdiri komisyonun belirlediği bedel tespiti, bu konudaki diğer belgeleri de dilekçesine ekleyerek taşınmazın bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesine müracaat edecektir. Kamu idaresi yaptığı başvuruda taşınmazın bedel tespit işlemi ve idarenin adına tesciline karar verilmesi işlemi istenir. Kamu idaresinin taşınmazın bedel tespiti ile tescilini talep etme hakkının ortaya çıkması adına, ilk önce yasanın 8.madde hükmü gereğince taşınmaz sahibiyle uzlaşmanın sonuçsuz kalması gerekmektedir. Bu tarz davalar için görevlendirilmiş olan mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Kamulaştırma Kanunu gereğince adli yargıda çözüme kavuşması gereken durumlar için taşınmaz yer aldığı yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi görev alır. Kamulaştırma kararı için açılabilecek iptal davalarında görevli olan mahkeme İdare Mahkemesi ve görev yeri de adli yargıdır.

Duruşmaya Mahkeme Tarafından Tarafların Çağırılması

Kamulaştırma bedeli için tescil ve bedel tespiti konusunda mahkeme, kamu idaresinin başvurma tarihinden sonraki 30 gün içinde belirlemiş olduğu duruşma gününü, belgeleri ve dava dilekçesini birer tane örneğini baz alarak tebliğe çıkarır ve taşınmazın sahibini duruşmaya çağırır. Adresleri bulunmayan kişiler için ilan aracılığıyla tebligat yapılacaktır. Duruşma günü hakkında kamu idaresine de tebliğ yapılır. Özellikle taşınmazın sahibine yapılan tebliğ büyük önem taşır. Çünkü tebliğ tarihinden sonraki 30 günlük süre içinde taşınmaz sahibi kamulaştırma karşılık idari yargıda iptal davası açabilecektir.

Kamulaştırma Bedeli Tespiti ve Tescili Davası

Kamu idaresi tarafınca satın alma maksadıyla ödeme yapılan ya da ödeme sürecinde tarafların karşılıklı uyuşmazlık durumlarında kamulaştırma işleminin tamamlanmamasıyla açılan dava türüdür. İdare açılan davada taşınmazın bedelinin tespitini ister. Tespit edilmiş olan bedel peşin yahut taksitli şekilde ödenerek kamulaştırma talep edilecektir. Dava ile kamulaştırmanın hukuka uygunluğu konusunda inceleme yapılmaz. Davanın açılmasıyla kamu idaresinin kamulaştırma isteği, taşınmazın gerçek değer bedeli, hangi şekilde ödemesinin yapılacağı ve kamu idaresi adına tescil edilmesi konusu irdelenecektir. Kamulaştırma Nedir ile alakalı içeriğimizin sonuna gelmiş bulunmaktayız. Bunlar gibi konulara ulaşım sağlamak için sitemiz üzerinden veya Google arama motoru üzerinden arama sağlayabilirsiniz.