Boşanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat davaları, Türk Medeni Kanunu’nun 174/ 1. Maddesine gereğince, evlilik birliğinin hukuksal açıdan kararla sona ermesinden sonra, beklenen ve var olan menfaatleri boşanma konusunda zarara uğrayan yahut az kusurlu olan kişinin kusurlu kişiden talep ettiği tazminat türüne denir.
Türk Medeni Kanunu’nun 174/ 2. Maddesine gereğince, boşanmaya neden olan olaylardan kaynaklı kişilik hakları zarara uğrayan kişinin, kusurlu olan kişiden olaylara uygun meblağda ödeme istemesi manevi tazminattır. Boşanma davası sonucunda tazminat istenebilmesi için bir kişin kusurunun diğer kişiye göre daha az olması önemlidir. Borçlar Kanunu’na göre boşanma davalarından dolayı alacak olan tazminatlar hukuki içerik ile usullere tabidir.
Boşanmada Maddi Tazminat İçin Gerekli Koşullar
Boşanmaya Karar Verilmelidir?
Türk Medeni Kanunu’nun 174/ 1. Maddesine gereğince boşanma işleminin gerçekleşmiş olması gerekir. Boşanmanın sonucunda zedelenmiş olan menfaatler sebebiyle eşlerden bir tanesinin uğramış olduğu zararların ortadan kaldırılması amacıyla maddi tazminat alınabilir. Boşanma kararı verilmediği sürece maddi tazminat talebinde bulunmak mümkün olmaz.
Maddi Tazminat Talep Edilmesi Gerekir.
Boşanma davalarında hâkim kişi tarafından talep edilmese bile velayet ya da iştirak nafakası konusunda karar verir. Maddi tazminat ise tamamen kişilerin isteğine bağlıdır. Bundan kaynaklı olarak taleple bağlılık ilkesi gereğince boşanma davasında maddi tazminata hâkim tarafından hükmedilmesi için kişinin talepte bulunması gereklidir.
Davalı Taraf Kusurlu Olmalıdır.
Boşanmadan dolayı menfaati zedelenmiş olan kişinin lehine tazminat hükmedilmesi adına karşı tarafın kusuru bulunmalıdır.
Tazminat Talebi Olan Kişi Kusursuz ya da Az Kusurlu Olmalıdır.
Boşanmadan kaynaklı olarak menfaatleri zedelenmiş olan kişinin maddi tazminatı talep etmesi için, boşanmaya neden olan olaylarda karşı taraf göre kusurunun az olması ya da kusurunun bulunmaması gerekir.
Kanun nezdinde açık şekilde az kusurlu veya kusursuz olması şartı öngörülür. Boşanmada tarafların eşit düzeyde kusur tespit edilirse eşit kusuru olan kişinin lehine maddi tazminat hükmü verilmez.
Beklenen veya Mevcut Olan Menfaatler Boşanmadan Kaynaklı Zedelenmiş Olmalıdır.
Tazminatın sorumluluğundan konuşulması içim muhakkak ortadan bir zararın varlığı olmalıdır. Boşanma davasında tazmin edilecek olan maddi zararlar beklenen ya da mevcut olan menfaatlerin gerekliliğidir.
Maddi zararın konusu olan menfaatler evlilikte tarafların getirdiği faydalardır. Mevcut olan menfaati örnekleyecek olursak; sigortasından faydalanmak, ev giderlerine katkı sağlamak gösterilebilir. Beklenen menfaatleri örnekleyecek olursak; evlilik devamlılığı olsaydı ilerleyen zamanda gerçekleşmesi beklenenler gösterilebilir.
Boşanma Davasında Maddi Tazminatın Belirlenmesi
Kanunlar nezdinde boşanma davasında istenilen tazminat tutarının uygun miktarlarda olması gerekir. Tazminat tutarının değerlendirilmesinde hâkim öncelikli olarak menfaati zedelenen kişinin uğradığı zararı değerlendirir. Bunun yanı sıra sosyal ve ekonomik durumlarıyla kusur derecelerine de dikkat edilir.
Tarafların beklenen ve mevcut menfaatlerinde belirleme yapılırken yaşları, evlilik süreleri, meslekleri, çalışma koşulları, yeniden evlenebilme şansları ve sağlık durumları da tazminat belirlenmesinde dikkate alınan noktalar arasında yer alır. Hükmedilmiş olan tazminatın tamamının karşılanması konusunda zorunluluklar bulunmaz. Hâkim tutarın dönemsel ya da toptan ödenmesine karar verebilir. Maddi tazminat eşit taksitle aylık şekilde ödenmez.
Dönemsel gelirle ödenecekse taraflardan bir tanesi bu sürede evlenir ya da ölürse maddi tazminat ödemesi kendiliğinden ortadan kalkar. Dönemsel geliri alan kişi evlenmeden başkasıyla birlikte yaşamaya başlarsa, onursuz hayat sürüyorsa ve yoksunluk durumu ortadan kalktıysa irat şeklinde ödenen tazminat mahkeme kararıyla kaldırılabilir.
Boşanmada Manevi Tazminat İçin Gerekli Koşullar
Boşanmaya neden olan olaylardan kaynaklı olarak kişilik hakları ihlaline uğrayan tarafın lehine manevi tazminat hükmedebilir. Boşanma davasında manevi tazminat şartları maddi olanla hemen hemen aynıdır.
Boşanma kararının verilmiş olması, manevi tazminatın talep edilmesi, karşı tarafın kusurlu olması, dava açan kişinin az kusurlu ya da kusursuz olması gerekir. Manevi tazminatın maddi tazminattan ayıran nokta zarar unsurudur. Bu davada zedelenen durum kişinin haklarıdır.
Boşanma sebebiyle manevi tazminat talep eden kişi, boşanmaya neden olan olaylardan dolayı kişilik hakkına saldırı olmalıdır. Kişilik hakkına ağır düzeyde ihlal söz konusu olmalı şartı aranır. Yürürlükte var olan kanunda ağırlık şartı konusunda öngörü bulunmasa da kişilik hakkının ihlalinin yeterlidir.
Tazminat durumunun konusu mutlulukta azalma, keder, elem tarzında olumsuz duygulardır. Manevi tazminat talebinde bulunulması adına zarara eden olan eylemlerin eşlerden bir tanesi tarafında uygulanması ya da eşlerden bir tanesinin eyleme müdahale etmesi gerekirken seyirci kalmasıdır.
Boşanma Davasında Manevi Tazminatın Belirlenmesi
Manevi zarardan kaynaklı olarak ödenecek olan tazminin uygun düzeyde para ödenerek sağlanması gerekir. Manevi tazminatın meblağının belirlenmesi konusunda hâkimin takdiri söz konusudur.Hâkim tazminatın meblağını belirlerken kişilik hakkına yapılmış saldırının niteliği, tarafların ekonomik durumları, kusur dağılımını göz önüne alarak uygun meblağ belirler. Manevi tazminat tutarının ödemesi konusunda toptan ödeme yapılır. Boşanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat davaları gibi içeriklerimize Google baz alarak ulaşabilirsiniz
Benzer Konular
Ziyaretçi Yorumları
